Notki Muzyczne Notki o Jazzie Mackie Majcher
Mackie Majcher
Mackie Majcher
Ballada mordercza jest podgatunkiem tradycyjnej ballady, której słowa opisują wydarzenie związane z morderstwem. Często omawia przygotowanie do morderstwa a także skutki, refleksje po dokonaniu takiego czynu.
Średniowieczna wersja ballady morderczej, wykonywana przejmująco przez minstreli nazywała się Moritat (od łacińskiego ‘mori’ – śmiertelny oraz ‘tat’ – czyn).
Mack The Knife
"Das Moritat von Mackie Messer" czyli Okropna pieśń o Mackie Majchrze lub "The Ballad of Mack the Knife" jest pieśnią skomponowaną przez Kurta Weila do tekstu Bertolda Brechta dla ich dramatu muzycznego Die Dreigroschenoper, czyli w tłumaczeniu polskim Opera Za Trzy Grosze.
John Gay
W „Operze Za Trzy Grosze” śpiewak moritatu z katarynką otwiera i zamyka przedstawienie opowieścią o śmiercionośnym Mackie Majchrze, postaci wzorowanej na fantazyjnym rozbójniku zwanym Macheath z opery żebraczej Johna Gaya. W dramacie Weilla-Brechta postać ta jest bardziej okrutna i złowieszcza i została przekształcona w współczesnego anty-bohatera.
Macheath z Opery Żebraczej
Kurt Weill (March 2, 1900 – April 3, 1950) był niemiecko-żydowskim kompozytorem aktywnym od lat 1920., który późniejsze swe lata spędził w Ameryce. Był wiodącym kompozytorem teatralnym, a największe sukcesy odnosił we współpracy z Bertoldem Brechtem.
Weill był socjalistą, którego ideą było tworzenie muzyki użytecznej dla prostych ludzi. Napisał jednak także prace koncertowe, jak również wiele pieśni i utworów o tematyce judaistycznej.
Kurt Weill
Poza „Mackie Majchrem” i „Jenny Piratce” z Opery Za Trzy Grosze jego najsławniejsze piosenki to „Alabama Song" (z Mahagonny), "Surabaya Johnny" (z Happy End), "Speak Low" (z One Touch of Venus), "Lost in the Stars" (z musicalu o tej nazwie), "My Ship" (z Lady in the Dark) oraz "September Song" (z Knickerbocker Holiday).
Kurt Weill
Bertolt Brecht (10 February 1898 – 14 August 1956) był niemieckim poetą, reżyserem i dyrektorem teatralnym. Jako wpływowy znawca teatru 20 wieku, Brecht zrównał udział, znaczenie dramaturgii z produkcją teatralną. Ten drugi czynnik szczególnie wyeksponował, wręcz sejsmicznym uderzeniem, podczas tournee Berliner Ensemble – powojennego teatru prowadzonego przez Brechta i jego długoletnią współpracownicę i aktorkę Helene Weigel.
Bertold Brecht
Według jego współczesnego krytyka Erwina Piscatora, Brecht stworzył teorię teatru – teatru epickiego – która proponowała by sztuka nie skłaniała widzów do identyfikacji z bohaterem i akcją lecz zamiast tego prowokowała do racjonalnej samo-refleksji i krytycznego osądu akcji na scenie. Brecht używał w tym celu różnych technik, które miały widzom przypominać, że przedstawienie jest tylko namiastką rzeczywistości a nie rzeczywistością samą.
Bertold Brecht
Opera Za Trzy Grosze miała premierę w Theater am Schiffbauerdamm, w Berlinie w 1928 roku. Moritat śpiewał Kurt Gerron, znany aktor teatralny i filmowy, który jednocześnie grał Szefa Policji Browna. Intencją Weilla było by śpiewak grał jednocześnie na katarynce.
Kurt Gerron
Mackie Majcher po raz pierwszy trafił przed oblicze amerykańskiej publiczności wraz z pierwszą angielskojęzyczną produkcją jako The Threepenny Opera, która była grana na Broadwayu w 1933 roku. Angielski tekst był autorstwa Gifforda Cochrana i Jerrolda Krimsky’ego. Jednakże sztuka okazała się całkowitą klapą i song nie został zauważony.
Mackie Majcher
Piosenka ta została wprowadzona do amerykańskiej parady hitów przez Louisa Armstronga w 1956 roku, choć jest mocno związana z Bobby Darinem, który nagrał swoją wersję w Fulton Studios na West 40th Street, New York City, 19 grudnia 1958 roku. W 1959 roku nagranie Darina osiągnęło szczyt listy przebojów Billboard Hot 100 i szóste jna liście Black Singles. Przyniosło mu również nagrodę Grammy za Nagranie Roku.
Louis Armstrong
Piosenka zajmowała pierwsze miejsce przez 9 tygodni. Od 5 października 1959 przez 6 tygodni, potem przerwa na "Mr. Blue" zespołu The Fleetwoods na tydzień i Bobby powrócił na pozycję 1 jeszcze na trzy tygodnie.
Na listach przebojów US Top 40 znajdowało się 7 różnych artystów wykonujących ten song: The Dick Hyman Trio, Richard Hayman and Jan August, Lawrence Welk, Louis Armstrong, Billy Vaughn, Darin i Ella Fitzgerald.
Bobby Darin
Najbardziej popularnym tłumaczeniem na angielski, które spopularyzował i Armstrong i Darin było to autorstwa Marca Blitzsteina z 1954 roku dla The Threepenny Opera. Ta wersja sztuki była wystawiana na Broadwayu przez sześć lat i cieszyła się sporym powodzeniem.
Piosenka przypisuje wiele zbrodni dla Macheatha:
Martwy mężczyzna w Londynie na Strandzie Bogacz , Schmul Meier, zniknął, prawdopodobnie obrabowany Jenny Towler ,zabita, z nożem w piersi Dorożkarz Alfred Gleed, zaginiony, prawdopodobnie zabity Siedmioro dzieci i starzec, zginęli w pożarze przez podpalacza Gwałt na nieletniej w jej łóżku.
Podpalenie, gwałt i zaginięcie dorożkarza było opuszczone przy oryginalnym nagraniu wersji Blitzsteina. Pozostało jednak nietknięte w libretto opery.
Moritat z Opery Za Trzy Grosze
Die Moritat von Mackie Messer (Originalna wersja niemiecka)
Und der Haifisch, der hat Zähne Und die trägt er im Gesicht Und Macheath, der hat ein Messer Doch das Messer sieht man nicht. Und es sind des Haifischs Flossen Rot, wenn dieser Blut vergiesst Mackie Messer trägt'nen Handschuh Drauf man keine Untat liest. An der Themse grünem Wasser Fallen plötzlich Leute um Es ist weder Pest noch Cholera Doch es heisst: Mackie geht um. An'nem schönen blauen Sonntag Liegt ein toter Mann am Strand Und ein Mensch geht um die Ecke Den man Mackie Messer nennt. Und Schmul Meier bleibt verschwunden Und so mancher reiche Mann Und sein Geld hat Mackie Messer Dem man nichts beweisen kann. Jenny Towler ward gefunden Mit'nem Messer in der Brust Und am Kai geht Mackie Messer Der von allem nichts gewusst. Wo ist Alfons gleich, der Fuhrherr? Kommt das je ans Sonnenlicht? Wer es immer wissen könnte Mackie Messer weiss es nicht. Und das grosse Feuer in Soho Sieben Kinder und ein Greis In der Menge Mackie Messer, den Man nicht fragt, und der nichts weiss. Und die minderjähr'ge Witwe Deren Namen jeder weiss Wachte auf und war geschändet Mackie welches war dein Preis?
Okropna pieśń o Mackie Majchrze „Die Moritat von Mackie Messer”
tłumaczenie: Robert Stiller
Rekin zęby ma na wierzchu A tych zębów pełen pysk A Macheath ma nóż w kieszeni Kto tam dojrzy jego błysk. Z płetw rekina krew ocieka Kiedy chapnął coś i zjadł. Mackie chodzi w rękawiczkach Które kryją zbrodni ślad. U Tamizy wód zielonych Pada nagle ten i ów. Czy to dżuma, czy cholera? Nie, to Mackie krąży znów. Tu błękitna lśni niedziela A tu pada trup na bruk A niejaki Mackie Majcher Właśnie skręcił tam za róg. I Szmul Meier też zaginął Co bogatszych trafia szlag Mackie zgarnął po nim forsę Lecz dowodów na to brak. Jenny Towler znaleziono Z nożem w piersi, ale cóż? Mackie chodzi po nabrzeżu I też nie wie czyj był nóż. A ten Alfons Glite od wozów Gdzie się podział, któż to wie? Może by i kto co wiedział Ale Mackie Majcher nie. A ten wielki pożar w Soho Siedem wnucząt, jeden dziad? Mackie w tłumie i nic nie wie Nikt nie pyta, każdy zgadł. I znikają gdzieś te ryby I zachodzi w głowę sąd Aż pozwany rekin powie Że nic nie wie, bo i skąd. Nic sobie nie przypomina I zażyć go nie ma jak Bo i rekin nie jest rekin Gdy dowodów na to brak.
Mack The Knife Words by Marc Blitzstein
Oh, the shark, babe, has such teeth, dear And it shows them pearly white Just a jackknife has old MacHeath, babe And he keeps it … ah … out of sight. Ya know when that shark bites, with his teeth, babe Scarlet billows start to spread Fancy gloves, though, wears old MacHeath, babe So there’s nevah, nevah a trace of red. Now on the sidewalk … uuh, huh … whoo … sunny mornin’ … uuh, huh Lies a body just oozin' life … eeek! And someone’s sneakin' ‘round the corner Could that someone be Mack the Knife? A-there's a tugboat … huh, huh, huh … down by the river don’tcha know Where a cement bag’s just a'droopin' on down Oh, that cement is just, it's there for the weight, dear Five'll get ya ten old Macky’s back in town. Now, d'ja hear ‘bout Louie Miller? He disappeared, babe After drawin' out all his hard-earned cash And now MacHeath spends just like a sailor Could it be our boy's done somethin' rash? Now … Jenny Diver … ho, ho … yeah … Sukey Tawdry Ooh … Miss Lotte Lenya and old Lucy Brown Oh, the line forms on the right, babe Now that Macky’s back in town. Aah … I said Jenny Diver … whoa … Sukey Tawdry Look out to Miss Lotte Lenya and old Lucy Brown Yes, that line forms on the right, babe Now that Macky’s back in town … Look out … old Macky is back!!
Lotta Lenya, której nazwisko pojawia się w piosence jest prawdziwą postacią. Była ona austriacką piosenkarką i aktorką z lukratywną karierą między wojnami oraz po wojnie na Broadwayu.
Zmieniony (Wtorek, 17 Marzec 2015 14:39)